Tijdens individuele coaching ontmoet ik regelmatig professionals die zich afvragen of hun huidige job (nog) wel bij hen past. Uiteraard vraag ik dan waarom zij dat denken. Heel vaak geven ze dan aan dat een aantal zaken in hun werk hen goed bevalt, maar ook een aantal zaken niet. Ze dreigen vast te lopen, hebben last van stress of zitten niet lekker in hun vel. Vaak speelt dit al een tijdje en soms zijn ze ook al rond aan het kijken naar een andere baan. Er is dus twijfel.
Tweesporenbeleid
Dat is voor mij een sein voor het volgen van een tweesporenbeleid. Ik vraag of er bereidheid is om samen te onderzoeken hoe we ervoor kunnen zorgen dat de huidige functie beter aan de verwachtingen gaat voldoen, maar rondkijken naar een andere baan raad ik niet af. Misschien leidt het tot een goed vergelijk. Het gras lijkt immers altijd groener aan de overkant. Soms klopt dat, soms niet.
Plussen en minnen op een rij zetten
Het is eenvoudig en effectief om samen de plussen en minnen te inventariseren. Ik gebruik daarvoor bij voorkeur flip-overvellen. We beginnen meestal met de zaken die niet zo goed bevallen, de minnen, de energieverslinders, daarna komen de plussen. Ik kies voor deze volgorde om twee redenen: de minpunten zitten meestal erg hoog, waardoor er pas ruimte is om naar de pluspunten te kijken als de minpunten geïnventariseerd zijn én het is leuker om te eindigen met de pluspunten. Ik laat mijn coachee zelf schrijven, want het is belangrijk dat hij of zij in eigen woorden formuleert wat niet bevalt. Ik vraag om ruimte open te laten tussen alle minpunten om aantekeningen te maken.
Doorvragen om minnen specifieker te maken
Als alle minpunten genoteerd zijn, ga ik per punt doorvragen. Als er bijvoorbeeld staat “Ik vind het heel vervelend als mensen hun afspraken niet nakomen”, dan vraag ik of dit zowel in het werk als privé voorkomt. Ik vraag ook om een paar specifieke voorbeelden te geven. Ik vraag verder naar wat “vervelend” voor mijn coachee betekent: Hoe voelt dat dan en wat gebeurt er dan met mijn coachee? Hoe reageert hij of zij erop? Ook vraag ik of er specifieke mensen in de werkomgeving zijn die vaker dan anderen gemaakte afspraken niet nakomen. En of er situaties zijn waarin het niet nakomen van afspraken zwaarder weegt dan in andere situaties. Verder vraag ik door over hoe de afspraken tot stand komen, hoe specifiek ze zijn en of het mondelinge of schriftelijke afspraken zijn, etc. Mijn coachee noteert onder ieder minpunt zaken die dat minpunt specifieker maken, als gevolg van de vragen die ik stel.
Patronen ontdekken
Als de lijst met minpunten klaar is, kijken we of we er een patroon in kunnen ontdekken. Dat kan bijvoorbeeld zijn dat mijn coachee andere verwachtingen heeft over uit te voeren werkzaamheden dan de mensen met wie hij of zij samenwerkt. Hierdoor is er steeds teleurstelling als niet aan de verwachtingen wordt voldaan. Het is vaak een eyeopener om bepaalde patronen te ontdekken.
Pluspunten geven energie
Als de minpuntenlijst klaar is, maken we eenzelfde lijst voor de pluspunten. Ik vraag dan om alle zaken op te schrijven waar mijn coachee gelukkig van wordt, die energie geven. Ook hier vraag ik weer door op ieder punt. Alleen al het maken van deze lijst levert energie op.
Als deze lijst klaar is, kijken we ook weer of we een patroon kunnen ontdekken. Er blijken dan vaak ook overeenkomsten in patronen in de min- en pluspuntenlijst. Alleen zijn ze bij de pluspuntenlijst anders, namelijk positief geformuleerd in de vorm van wensen.
Meer pluspunten, minder minpunten in het werk
Om gelukkig in het werk te worden ligt het voor de hand om meer pluspunten te realiseren en minpunten weg te werken. We gaan eerst kijken welke invloed de coachee daarop zelf kan uitoefenen en beginnen met de grootste energieverslinders. Hoe kun je daar op een andere manier mee omgaan, zodat ze worden weggewerkt? Meestal gaat het dan over er anders op reageren of anders benaderen.
Batterij opladen: een plus tegenover de min zetten
Soms zijn er zaken die niet op die manier kunnen worden weggewerkt. Heb je bijvoorbeeld een job op een facilitaire afdeling, dan maken storingen altijd deel uit van je werk. We kunnen wel bespreken hoe je daarmee omgaat, maar de storingen blijven. Als dat veel energie kost, bespreken we hoe je er dan voor kunt zorgen dat je batterij weer wordt opgeladen. Met andere woorden: wat staat er tegenover? Dat kan iets heel eenvoudigs zijn, zoals een rondje wandelen tijdens de lunch of complimenten in ontvangst nemen van de klant. Dat laatste moet je soms zelf bewust organiseren, door na het verhelpen van de storing een terugkoppeling te geven aan de klant. Zo wordt de klant zich ervan bewust dat niet alles vanzelfsprekend is.
Patronen bespreken
Door patronen te bespreken ontdekt mijn coachee dat hij of zij zelf invloed op de situatie heeft. Bijvoorbeeld door eerder de eigen verwachtingen aan te geven (verwachtingen management), sneller gemaakte afspraken op te volgen of minder vaak de taak naar zich toe te trekken. We bespreken hoe hij of zij daarin daadwerkelijk zou kunnen veranderen en spreken een oefenperiode af, waarin dit zoveel mogelijk wordt uitgeprobeerd in concrete situaties. In een volgend gesprek komen we erop terug om te evalueren hoe het is gegaan.
De plus- en minlijsten met de leidinggevende bespreken
Er zijn ook zaken op de min- en pluslijsten waarop mijn coachee niet direct zelf invloed heeft. Dan is het handig om een gesprek met de leidinggevende te organiseren, waarin beide lijsten besproken worden. We bespreken dan welke zaken de leidinggevende eventueel kan faciliteren om de minpunten te reduceren en meer pluspunten te creëren. Misschien kunnen er net wat andere accenten gelegd worden in de uit te voeren taken. Mogelijk kan de coachee bij projecten betrokken worden die hem of haar veel energie opleveren, of kan er op de afdeling wat geschoven worden in taken en verantwoordelijkheden. We maken afspraken over een try-out periode en een evaluatiemoment om te zien of de aanpassingen en veranderingen voor mijn coachee hebben geleid tot meer geluk in het werk. Vaak is er meer mogelijk dan we vooraf hadden kunnen bedenken.
Of toch ander werk
Het kan natuurlijk ook dat de coachee tot de ontdekking komt dat dit werk voor hem of haar echt niet geschikt is. Dan is het tijd om op zoek te gaan naar iets anders, maar dan is het wel glashelder waarom en weet de coachee veel beter waar naar hij wel en niet op zoek moet gaan.
Wilt u ook werk waarvan u gelukkig wordt?
Bent u ook niet (helemaal) gelukkig met uw werk en ziet u bovenstaande aanpak als een goede optie, dan kom ik graag kennismaken.